Łojotokowe zapalenie skóry głowy (ŁZS) jest przewlekłą, nawracającą i zapalną dermatozą, która, dotyczy 5% populacji. Pojawia się głównie u dorosłych ale może dotyczyć również dzieci i niemowlęta. Chorują na nią głównie młodzi mężczyźni. Drugi wzrost zachorowania obserwuje się po 50 roku życia.
Jakie są przyczyny ŁZS i co na nie wpływa?
Na obecność ŁZS wpływa wzmożona aktywność gruczołów łojowych lub nieprawidłowości w składzie łoju, zjawiska immunologiczne (dotyczy głównie chorych z obniżoną odpornością) i nadmierna kolonizacja grzybów Malassezia spp.. Dodatkowo choroby neurologiczne (np. choroba Parkinsona, porażenie nerwu VII, jamistość rdzenia), zaburzenia psychiczne (depresja oraz stosowanie leków psychotropowych), alkoholizm, infekcje wirusem HIV oraz zaburzenia hormonalne np. podwyższony poziomem prolaktyny lub androgenów. Zaburzenie wydzielania łoju polega na jego wzmożonej produkcji, wzroście zawartości cholesterolu, trójglicerydów i frakcji parafinowych oraz obniżeniu zawartości wolnych kwasów tłuszczowych, skwalenu i estrów wosków. U chorych na ŁZS obserwuje się, że grzyby lipofilne Malassezia spp. stanowią aż 85% całkowitej mikroflory owłosionej skóry głowy, podczas gdy u osób zdrowych jest to 45%.
Jakie są objawy Łojotokowego zapalenia skóry głowy?
Pierwszym objawem jest zwykle łojotok skóry głowy. Następnie pojawiają się tłuste strupy i występuje stan zapalny. Włosy ulegają przerzedzeniu. Ogniska rumieniowo-złuszczające przechodzą na skórę nieowłosioną. Dotyczy to czoła, okolic przy uszach i karku.
Niektórzy specjaliści twierdzą, że łupież jest łagodną odmianą łojotokowego zapalenia skóry głowy, a pozostali uważają te schorzenia jako odrębne jednostki chorobowe.
Łupież uważany jest za najczęściej rozpoznawaną patologię owłosionej skóry głowy, z którą chorzy zgłaszają się do dermatologa. Występuje częściej u mężczyzn niż u kobiet i praktycznie nie dotyczy dzieci i niemowląt. Nasilenie zmian następuje w zimie.
Łupież dzieli się na zwykły (pospolity / suchy) oraz łupież tłusty. Łupież zwykły w okresie pokwitania najczęściej ulega transformacji w łupież tłusty.
Łupież dotyczy tylko owłosionej skóry głowy (głównie szczytu głowy). Przy łupieżu obserwuje się tłuste łuski tworzące dość grubą warstwę brudnożółtych nawarstwień. Tłuste włosy wypadają. Łojotok jest wyraźny. Przy łupieżu może jednak dojść do rozwoju zmian zapalnych w postaci rumieniowych ognisk, co bardzo utrudnia rozróżnienie łupieżu od ŁZS.
Łupież również może byś spowodowany zakażeniem grzybami drożdżopodobnym Malassezia spp.
Co wpływa na wzmożenie łupieżu i ŁZS i jakie są metody leczenia?
Na wzmożenie łupieżu i ŁZS wpływa zła pielęgnacja skóry głowy i włosów (nadmierne stosowanie nieodpowiednich kosmetyków), noszenie złych nakryć głowy oraz zanieczyszczenie powietrza.
Trzeba pamiętać, że zbyt częste mycie skóry głowy mocnymi detergentami prowadzi do usuwania bariery hydrolipidowej skóry. Konsekwencją tego jest obrona skóry przed wysuszeniem i pobudzenie pracy gruczołów łojowych do nadprodukcji łoju.
Obecnie na rynku jest dostępnych wiele preparatów do stosowania miejscowego takich jak szampony, olejki, płyny i kremy.
Produkty te zawierają często wyciągi ziołowe z drzewa herbacianego, czarnej rzodkwi, brzozy, pokrzywy, tataraku oraz aloesu, jak również składniki przeciwgrzybicze(np. tymol, olamina piroktonowa), keratolityczne i nawilżające (np. gliceryna, betaina cukrowa) oraz substancje łagodzące podrażnienia (np. ekstrakt z ziela dziurawca, wyciąg z szałwii).
Po ustąpieniu zmian skórnych pacjenci powinni zapobiegawczo stosować szampony z cyklopiroksolaminą lub ketokonazolem raz w tygodniu przez kilka miesięcy.
Jakie produkty do pielęgnacji możemy polecić?
Przy łupieżu tłustym możemy polecić dostępny bez recepty Nizoral szampon przeciwłupieżowy, zawierający w swoim składzie ketokonazol o właściwościach przeciwgrzybiczych.
Przy łupieżu i suchych włosach rekomendujemy Vichy Dercos szampon przeciwłupieżowy.
Natomiast wspomagająco, przy leczeniu ŁZS polecamy Vichy Dercos szampon kojący do włosów tłustych.
Warto wiedzieć więcej z Apte-Med
Mamy nadzieję, że dzięki naszemu poradnikowi wiesz już, jak rozpoznać ŁZS, jak mu przeciwdziałać oraz leczyć. Jeśli chcesz poszerzyć swoją wiedzę w zakresie różnego rodzaju schorzeń oraz sposobów zapobiegania im, zachęcamy do przejrzenia innych artykułów dostępnych na stronie Apte-Med. Zaglądaj na naszego bloga jak najczęściej, ponieważ regularnie publikujemy tam wiele ciekawych tekstów, z których dowiesz się, jak zadbać o zdrowie swoje i swoich bliskich.